21 mei 2018 - Samarkand
21 mei 2018 - Samarkand, Oezbekistan
Gebouwen van adembenemende schoonheid… Het hoogtepunt, de Registan met de 3 superbe gebouwen er rond omheen…, en als je dan door de ingangen gaat kom je op binnenterreinen die elke omschrijving tarten. Het verschil tussen Buchara en Samarkand is misschien wel te vergelijken met het verschil tussen Haarlem en Amsterdam: Haarlem, eigenlijk wel mooier maar Amsterdam overweldigend groots en vibrerend. Snappie? Wat moet ik er verder over zeggen…, Samarkand het sprookje van I000 en 1 nacht…!? Laat ik maar herhalen wat Alexander de Grote in de 4e eeuw voor Christus heeft gezegd: “Alles wat ik gehoord heb over Samarkand is waar behalve dat het mooier is dan ik me ooit heb kunnen voorstellen”.
We hebben het al gehad over Timur Lenk, de kreupele. Hij maakte Samarkand tot zijn hoofdstad en de stad was in zijn tijd, eind 1300, de hoofdstad van één van de allergrootste rijken die ooit heeft bestaan. Als Timur ergens een stad veroverde, joeg hij iedereen over de kling behalve de Echte Specialisten, die sleepte hij naar Samarkand om daar mooie dingen voor hem te bedenken en te bouwen.
Hij ligt dus begraven in Samarkand en het goud wat je op de foto ziet is dus echt allemaal goud. Over zijn graftombe is heel wat te doen geweest. Meestal zijn de graven op -1 en erboven staan de tombes waarin vaak niets zit. Ingeval onze Timur ging het om een ongelooflijk mooi stuk Zwarte Jade. Volgens zeggen het grootste stuk ter wereld. Zijn zoon Ulug Beg (die ook de mooiste medressen etcetera heeft laten maken) heeft dit stuk uit Mongolië meegenomen en erop de woorden laten graferen: “Als ik opsta, zal de wereld sidderen”. De Perzen hebben de tombe naar Perzië meegenomen waarbij het stuk helaas in tweeën is gebroken. De zoon van de Perzische leider werd ziek en wel zo erg, dat adviseurs van de leider zeiden dat het stuk jade toch maar weer terug moest. Zo gezegd, zo gedaan. De zoon werd weer beter en leefde nog lang en gelukkig.
Een team van Russische specialisten (zij weer…) begonnen in de nacht van 22 juni 1941 de overblijfselen van Timur te onderzoeken. En – die nacht trokken de Duitsers Rusland binnen. Het bleek Timur te zijn, met een kreupel rechterbeen. Na de analyse werd hij met alle moslimiaanse eer herbegraven en … de Nazi’s verlieten (uiteindelijk) Rusland.
Heel speciaal in Samarkand is ook de Shah-i Zinda. Een ware hommage aan de vele belangrijke doden: een straat met de mooiste mausolea die je je kunt voorstellen.
Wat een diepblauwe kleurenpracht en stille devotie als je in de ruimtes bent waar de tombes staan.
De dag afgesloten in een 4-sterren Italiaans restaurant waar ik heerlijke borscht gegeten heb… en me met mezelf heb geconfronteerd in de wc…
In de avond nog een keer langs de Registan en het graf van Timur.